جنس و ضخامت کانال ها
ضخامت کانال ها بستگی به ابعاد، سرعت هوای عبوری و فشار داخل آنها دارند. در این نوشتار نکات اجرایی و ساخت کانال های فلزی، غیر فلزی و قابل انعطاف مورد بررسی قرار می گیرند.
کانال های فلزی
کانال های فلزی مخصوص هوای رفت، برگشت، دریافت هوای بیرون و تخلیه هوا در تاسیسات گرمایی تعویض هوا و تهویه مطبوع و نیز تعویض هوای سیستم های خنک کننده تبخیری، از نظر انتخاب و روش ساخت باید مطابق یکی از استانداردهای زیر باشد:
- ANSI/ SMACNA / HVAC Duct Construction Standards
- HVAC/ Specification For Sheet Metal Ductwork
توجه شود که انتخاب مصالح و روش ساخت با استفاده از استانداردهای دیگر به شرطی مجاز است که با استانداردهای بالا مطابقت داشته و مورد تایید باشد.
طبق مبحث چهاردهم مقررات ملی ساختمان حداقل ضخامت ورق فولادی (گالوانیزه، زنگ ناپذیر) و آلومینیمی، مخصوص کانال چهارگوش (مربع یا مستطیل) باید مطابق جدول زیر باشد.
حداقل ضخامت ورق فولادی (گالوانیزه، زنگ ناپذیر) و آلومینیمی، مخصوص کانال با مقطع دایره ای باید مطابق جدول زیر باشد.
توجه شود که جداول فوق ضخامت ورق را در سیستم های کانال کشی کم فشار که در آن سرعت جریان هوا بیشتر از 10 متر بر ثانیه نباشد، نشان می دهد. در سیستم های فشار متوسط و فشار بالا انتخاب ضخامت ورق باید با رعایت ضوابط مندرج در استانداردهای بالا صورت گیرد.
نکته: میزان نشت هوا از درزهای کانال نباید از 5 درصد بیشتر باشد.
کانال های غیر فلزی
کانال های غیر فلزی از نظر انتخاب مصالح و روش ساخت باید مطابق یکی از استاندارهای زیر باشد:
- ANSI/ SMACNA / Fibrous Glass Duct Construction Standards
- ANSI/ UL 181/UL 181A
چند نکته در مورد کانال های غیر فلزی:
- استفاده از کانال های غیر فلزی ساخته شده از مصالح سوختنی مجاز نیست.
- استفاده از کانال های ساخته شده از پانل های گچی فقط برای برگشت هوا مجاز است. در این حالت دمای هوای داخل کانال نباید از 52 درجه سانتی گراد بیشتر باشد و دمای سطح داخلی کانال در حدی کنترل شود که از دمای نقطه شبنم هوای داخل کانال کمتر نشود.
- استفاده از کانال های ساخته شده از پانل های گچی در سیستم های خنک کننده تبخیری(مانند کولر آبی، ایرواشر و . . ) مجاز نیست.
- دمای هوای داخل کانال ساخته شده از پشم شیشه نباید از 120 درجه سانتی گراد بیشتر باشد.
کانال های قابل انعطاف (Flexible Duct)
کانال های قابل انعطاف، مخصوص اتصال به دریچه های هوا یا دستگاه ها از نظر مصالح و روش ساخت باید مطابق یکی از استانداردهای SMACNA یا ASHRAE باشند.
چند نکته در مورد کانال های غیر فلزی:
- حداکثر طول کانال های قابل انعطاف نباید از 25/4 متر بیشتر باشد.
- دمای هوای داخل کانال های قابل انعطاف نباید از 120 درجه سانتی گراد بیشتر باشد.
- کانال های قابل انعطاف نباید از دیوار، کف، سقف و هر جدار دیگری که برای مقاومت معینی در برابر آتش طراحی شده باشد، عبور کنند.
- اتصال لرزه گیر در محل اتصال کانال هوا به دستگاه ها، یا در عبور کانال از درزهای انبساط ساختمان، باید از مصالح نسوختنی و مورد تایید باشد.
- طول اتصال لرزه گیر نباید از 25 سانتی متر بیشتر باشد.